Als je iets wilt veranderen begin je bij het begin…
en dat begint bij jezelf!
Herken je dit…? Je voelt je in control en in balans omdat de organisatie goed voorbereid is op een toekomst waarin stevige uitdagingen liggen. Je kijkt met tevredenheid naar de rust in de organisatie; waar medewerkers kunnen doen wat ze moeten doen, patiënten de aandacht krijgen die ze nodig hebben en bewoners het leven kunnen leiden dat bij ze past.
Helaas klinkt dit voor veel managers en bestuurders in de zorg als een wensbeeld.
- Je mensen en organisatie staan onder druk
- Je voelt je verantwoordelijk voor het gat tussen belofte, verwachting en realiteit
- Er moet steeds meer gebeuren met minder geld en de administratieve druk loopt op.
De maatschappelijke uitdaging om de zorg op de juiste plek te organiseren en te leveren wordt groter en je komt met elkaar niet meer toe aan waar het eigenlijk om draait; aandacht en goede zorg voor patiënten en bewoners. Je bent gemotiveerd om het beter te maken maar je weet niet altijd hoe…
Jan Rotmans, hoogleraar transitiekunde, heeft hier rake woorden over geschreven:
“Het goed functioneren van het systeem hebben we belangrijker gemaakt dan het goed functioneren van de mens. De mens staat buitenspel en is gevangen in starre regels, structuren en systemen. Wij hebben die systemen bedacht en ontwikkeld en die waren bedoeld om ons te helpen. Dat hebben ze heel lang goed gedaan, maar er komt altijd een moment in de evolutie dat die systemen zich tegen ons gaan keren. Dat moment hebben we bereikt. En het mooie is dat wij het vermogen hebben om die systemen weer te gaan veranderen. De grote vraag is natuurlijk: hoe? Waar moet je beginnen?” Volgens Rotmans begint het met een nieuw waardenstelsel. “We moeten elkaar weer gaan vertrouwen, de mens centraal stellen en veel meer gaan samenwerken”.
“Het mooie is: hier is helemaal geen blauwdruk voor. Er is geen kompas voor persoonlijke transitie. Als je echt fundamenteel wilt veranderen, moet je eerst tot stilstand komen. En wezenlijk zelfonderzoek doen. Als je het systeem de schuld geeft, leg je het probleem buiten jezelf. Daarmee geef je eigenlijk aan dat je nog niet klaar bent om te veranderen. Mensen zijn ten diepste bang voor hun status, hun positie, hun identiteit. Iedereen kent die angst. Maar het punt is dit: om systemen te veranderen moeten we onszelf veranderen”.
En dat zelfonderzoek … daar hebben veel van ons best al wat werk in verricht. Of in ieder geval goede pogingen toe gedaan. Zelf ben ik aardig op pad geweest. Gezocht, maar ook niet altijd gevonden. Sommigen zeggen dat het pad het doel is omdat in de reis het antwoord ligt. Onlangs heb ik via Coen Aalders kennis gemaakt met een methode van zelfonderzoek die mij erg aanspreekt: LIP (life integration proces)
Kort gezegd komt het erop neer dat er wordt gewerkt vanuit de femenologische psychologie aan de hand van de methode van representaties (opstellingen). Deze maken het mogelijk om psychologische en interpersoonlijke dynamieken buitenaf te bekijken en integraal te ervaren. Dergelijke inzichten uit het nu maken krachten vrij leiden tot heldere, zelfbewuste actie.
Carl Jung zegt hierover:
- Je laten aanraken door het moment en daarbij afzien van een oordeel en je richten op de onmiddellijke waarneming.
We hebben het dus over zelfonderzoek. Om de blik te veranderen die we op het verleden hebben. Zelf heb ik de ervaring mogen hebben dat de praatjes en de plaatjes die ik over mijn vroege jeugd had gemaakt niet altijd representatief bleken. Daar had ik een andere ingang voor nodig om tot die realisatie te komen. En dat heeft mij geholpen om qua emotie en gedrag te groeien naar een meer volwassen bewustzijnsfase. Hoe helend, zowel persoonlijk als professioneel is dat!
Het gaat onder meer om het kunnen, willen en durven zien van nieuwe realiteiten. Ook als we dachten dat we alles al wel gezien hadden… Onlangs was ik bij een live concert van Danny Vera die met het nummer “in the new now” dit prachtig heeft verwoord.
We took a wrong turn on a road filled with regret
And kinda lost our way
We met the silence in the peace and quiet for more then just a day
And every time we burned our hopes and killed our dreams
It was not an easy way to face reality
And out of the blue
We’re in The New Now
Out of the blue
We hit a wall
But saw a new sky above us
While we thought we’d seen them all
It’s an ancient way of travellin’ through life
When mistakes are set aside
And forget about what used to be so valuable at any price
And every time we burn our hopes and kill our dreams
It is not an easy way to face reality
And out of the blue
We’re in The New Now
Out of the blue
We hit a wall
But saw a new sky above us
While we thought we’d seen them all
-Danny Vera-
Luister op YouTube
Luister op Spotify